Κοινωνία Παρ 16 Μαϊ 2025

Το τελευταίο διάστημα και ιδίως μετά την εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας εργασίας σε επισιτισμό και ξενοδοχεία οι εξελίξεις σε εργασιακά θέματα τρέχουν. Αλλά ως συνήθως αυτές οι εξελίξεις είναι εις βάρος της πλειοψηφίας των εργαζομένων.

Μία από αυτές τις εξελίξεις είναι και η υπογραφή της νέας Τοπικής κλαδικής συλλογικής σύμβασης στον επισιτισμό, η οποία μεταξύ άλλων δίνει τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις να “απασχολούν” τον εργαζόμενο και την έβδομη μέρα καθώς επίσης και πέραν του προβλεπόμενου οκταώρου.

Είδα κόσμο, αυτές τις μέρες, να βγαίνει σε τοπικά κανάλια, ραδιόφωνο, τύπο και να μιλάνε με καμάρι για το μεγάλο επίτευγμα της Ρόδου. Διάβασα συνεντεύξεις από ανθρώπους εκλεγμένους στην περιφέρεια να λένε μεταξύ άλλων ότι εστιατόρια και ξενοδοχεία δεν μπορούν να λειτουργήσουν αν τηρούν το οχτάωρο και δίνουν ρεπό και σαν παράδειγμα αναφέρθηκε ότι δεν γίνεται να πληρώνει ένα εστιατόριο 2 chef για να δίνει ρεπό…

Βλέποντας και ακούγοντας όλα αυτά αναρωτιέμαι, όλοι αυτοί που βγαίνουν και μιλάνε έχουν ιδέα τι είναι μια Brigada (ομάδα) κουζίνας; Πως λειτουργεί; Πόσοι άνθρωποι πρέπει να δώσουν ένα κομμάτι από την ψυχή τους για να βγει αυτό το αποτέλεσμα που βλέπουμε στο πιάτο μας κάθε φορά που επισκεπτόμαστε ένα εστιατόριο; Τι θυσίες κάνει ο εργαζόμενος στον επισιτισμό;

Ζώντας λοιπόν αυτές τις μέρες το μεγάλο επίτευγμα της Ρόδου, μου γεννήθηκε η επιθυμία να μοιραστώ τις σκέψεις μου, αποτέλεσμα της μακροχρόνιας εμπειρίας μου (30 έτη) στον επισιτιστικό κλάδο.

Η πρώτη μου επαφή με τις κουζίνες ήταν το 1994 όπου εργάστηκα ως βοηθός μάγειρα σε ένα εστιατόριο στην Ιταλία. Τότε θυμάμαι δουλεύαμε 8 ώρες την ημέρα και αν και το εστιατόριο ήταν ανοιχτό 7 μέρες την εβδομάδα εμείς είχαμε υποχρεωτικά 2 ρεπό την εβδομάδα. Και όταν λέω εμείς εννοώ όλοι από τον Chef μέχρι το προσωπικό καθαριότητας.

Το εστιατόριο αυτό δεν ήταν η εξαίρεση αλλά ο κανόνας. Εργάστηκα στην Ιταλία μέχρι το 1999 και όπου και αν πήγα δουλεύαμε πενθήμερο οκτάωρο και αν μία μέρα κάποιος δεν ένοιωθε καλά, απλά ενημέρωνε και δεν ερχόταν στην δουλειά.

Σήμερα μπορώ να πω με βεβαιότητα, χωρίς να θέλω να εξιδανικεύσω το εργασιακό καθεστώς της Ιταλίας, ότι κανένα εστιατόριο δεν είχε λειτουργικό πρόβλημα, υπήρχε το απαραίτητο προσωπικό, έβγαιναν οι βάρδιες και όλα κυλούσαν ρολόι.

Όταν επέστρεψα στην Ρόδο, ήρθα για πρώτη φορά αντιμέτωπος με τον εργασιακό Μεσαίωνα.

Άκουγα παντού απόψεις σαν αυτές που ανέφερα παραπάνω, ότι δηλαδή ένα εστιατόριο δεν μπορεί να λειτουργήσει δίνοντας ρεπό. Η συντριπτική πλειοψηφία των εποχικών (και όχι μόνο) επιχειρήσεων απασχολούσε κόσμο 7 μέρες στις 7 για 10 – 12 ώρες την ημέρα.

Πάντα με το ίδιο τυράκι για τον εργαζόμενο, αν δουλέψεις παραπάνω θα πληρωθείς καλύτερα, κι αν πληρωθείς καλύτερα ίσως βγει ο χειμώνας.

Λίγο πολύ όλοι μας αναγκαστήκαμε να παίξουμε με αυτούς τους όρους, με ποιο τίμημα όμως;

Προσωπικά αναγκάστηκα να αλλάξω επάγγελμα το 2018, αν και λάτρευα το επάγγελμα μου. Στα 52 μου, σήμερα, πάσχω από εκφυλιστική οστεοαρθρίτιδα ισχίων έχοντας ήδη ένα χειρουργείο ολικής αρθροπλαστικής στο ιατρικό μου ιστορικό και έπεται το επόμενο.

Όλα αυτά αποτέλεσμα της πολύωρης εξαντλητικής, χωρίς ρεπό, εργασίας στις κουζίνες. Δυστυχώς όμως αυτό δεν είναι ένα αποκλειστικά δικό μου πρόβλημα. Μιλώντας με φίλους και συναδέλφους όλων των ειδικοτήτων η πλειοψηφία, σε βάθος χρόνου, έχει αποκτήσει μυοσκελετικά προβλήματα λόγω της μεγάλης επιβάρυνσης από την εξαντλητική και αδιάκοπη εργασία.

Μόνο τυχαίο δεν είναι λοιπόν το γεγονός ότι κάθε χρόνο έχουμε δεκάδες εργατικά ατυχήματα στο νησί κάποια από αυτά θανατηφόρα.

Κι επειδή σίγουρα κάποιοι θα σκεφτούν, πως είναι δυνατόν σε εποχικές επιχειρήσεις να υπάρχουν ρεπό, να τηρείται το σαραντάωρο κλπ θα αναφέρω ως παράδειγμα την δική μου επιχείρηση. Στην Gelateria που διατηρώ αν και βρίσκεται στην Μεσαιωνική πόλη της Ρόδου, ένα άκρως τουριστικό μέρος δηλαδή, το κατάστημα κάθε Κυριακή παραμένει κλειστό. Αυτό συμβαίνει για τον απλούστατο λόγο ότι και τα πέντε άτομα που απασχολούμαστε στην επιχείρηση πρέπει να ξεκουραζόμαστε, όλοι εργαζόμαστε αυστηρά σαράντα ώρες την εβδομάδα. Ούτε έπεσε ο ουρανός να μας πλακώσει, ούτε χρεοκοπήσαμε. Οι πελάτες σέβονται την ανάγκη μας για ξεκούραση, γνωρίζουν ότι τις Κυριακές είμαστε κλειστά μας εύχονται καλή ξεκούραση και παραμένουν πιστοί. Τονίζω ότι δεν τα λέω αυτά να εξιδανικεύσω την κατάσταση, ούτε λέω ότι ιδιαίτερα τα μικρά μαγαζιά δεν έχουν προβλήματα, το αντίθετο. Ωστόσο το να ισχυρίζεται κάποιος ότι είναι αδύνατο οι εργαζόμενοι στα εποχικά μαγαζιά να δουλεύουν με ρεπό δεν είναι αλήθεια.

Πρόσφατα, άκουσα τον κύριο Εγγλέζο, πρόεδρο του εργατικού κέντρου, σε μία συνέντευξη στον TopFm να δηλώνει χαρούμενος με την υπογραφή της συλλογικής σύμβασης εργασίας διότι ο εργαζόμενος θα έχει την δυνατότητα να επιλέξει πότε θα κάνει υπερωρίες, πόσες θα είναι αυτές και αν θα δουλέψει τα ρεπό του.

Στην ίδια συνέντευξη ανέφερε ότι υπάρχει ένα μεγάλο κύμα εργαζομένων που φεύγει από την Ρόδο για να εργαστεί στην Κύπρο, την Αυστρία και γενικά στην Ευρώπη αναζητώντας δωδεκάμηνη εργασία καλύτερες συνθήκες και καλύτερους μισθούς.

Και διερωτώμαι πως είναι δυνατόν να υπάρχουν αυτές οι δύο αντιφατικές προτάσεις στην ίδια τοποθέτηση;

Διότι με την υπογραφή της σύμβασης στην ουσία ο υπάλληλος υποχρεώνεται να υποκύψει στις πιέσεις της τοπικής αγοράς εργασίας για 7ήμερη και 10ωρη εργασία για να μπορέσει να επιβιώσει τους χειμερινούς μήνες.

Αναγκάζεται να πουλήσει πολύ φτηνά την σωματική του και ψυχική του υγεία για να εξασφαλίσει 2000 ίσως 3000 ευρώ επιπλέον μπας και μπορέσει να καλύψει έστω και κάτι από τις υποχρεώσεις που τρέχουν είτε χειμώνας είναι, είτε καλοκαίρι.

Εδώ θέλω να τονίσω, για να λυθεί και η απορία στον κύριο Εγγλέζο, ότι αυτή η νοοτροπία είναι που διώχνει τους νέους μας στο εξωτερικό. Φεύγουν στην Κύπρο, στην Αυστρία ακόμα και στην Ισλανδία γιατί εκτός από τους πολύ χαμηλούς μισθούς, έχουν κουραστεί να δουλεύουν 7ήμερα και 10ωρα σε εξαντλητικούς ρυθμούς. Φεύγουν για να έχουν μια πιο ανθρώπινη αντιμετώπιση, να μπορούν να ζουν με αξιοπρέπεια και με ποιότητα. Το τι συναντούν βέβαια τελικά εκεί που πάνε, είναι άλλο ζήτημα…

Αυτό το γεγονός έχει φέρει στην Ελλάδα μία παγκόσμια διάκριση, βρισκόμαστε στην τρίτη θέση παγκοσμίως με τις χώρες όπου μειώνεται ο πληθυσμός της με ταχείς ρυθμούς. Αυτή η διάκριση είναι φυσικό επακόλουθο της υπέρμετρης λιτότητας η οποία απωθεί τους νέους από το να κάνουν οικογένεια αφενός και αφετέρου τους ωθεί να φύγουν στο εξωτερικό για μία καλύτερη ζωή.

Η λύση λοιπόν δεν είναι να εργαζόμαστε σαν να μην υπάρχει αύριο. Λύση είναι να διεκδικήσουμε καλύτερες αμοιβές και καλύτερες συνθήκες εργασίας, να επανέλθει το 6μηνο επίδομα ανεργίας για τους εποχικούς υπαλλήλους, λύση είναι να δουλεύουμε για να έχουμε μία αξιοπρεπή ζωή και όχι να δουλεύουμε για να επιβιώσουμε.

*Ο Μιχάλης Κωστάκης έχει εργαστεί 30 χρόνια σε κουζίνες εστιατορίων και ξενοδοχείων, ξεκινώντας από βοηθός μάγειρα και φτάνοντας ως αρχιμάγειρας σε κουζίνες μεγάλων ξενοδοχείων, έχει διατελέσει μέλος του ΔΣ του Σωματείου Ξενοδοχοϋπαλλήλων. Σήμερα διατηρεί Gelateria στην παλιά πόλη.

Πηγή: torodami.gr

Zogas_dimitris