Εργατική Πρωτομαγιά. Δεν είν’ αργία, είν’ απεργία

Άννα Αυγούλη

Όχι αγαπημένε μου, δεν είναι σύνθημα της στιγμής ή κομματικό ή δεν ξέρω άλλο τι.

Είναι βαθιά ανθρώπινο, είναι η ουσία του πράγματος όπως την έχω μάθει από τόσο δα μικρό κοριτσάκι όταν έβλεπα τον πατέρα μου να πηγαίνει σε πορείες, όταν άκουγα τα συνθήματα, όταν...

Ναι, η μάνα μου στόλιζε στεφάνι. Και γιατί όχι; Το ένα δεν αποκλείει το άλλο. αλλά ο πατέρας μου μας έκανε «μάθημα». Λίγα λόγια για σκέψη. Δεν πολυμίλαγε άλλωστε. «Μίλαγε» η ίδια η ζωή.

Και ξέρεις… Ό,τι μικρός μαθαίνεις…

Εντάξει. Μεγαλώνοντας κάπως αλλάζεις.

Διαβάζεις, ακούς, βλέπεις, σκέφτεσαι και μαζί με όλα όσα έχεις «εισπράξει» από το σπίτι,  τα «ζυμώνεις» στο κεφάλι σου και πορεύεσαι.

Όμως, στην ουσία δεν αλλάζεις. Απλά, μεγαλώνοντας ή «δεδομένων των συνθηκών» που λέμε για να δικαιολογήσουμε καταστάσεις, δείχνεις αυτό που πραγματικά είσαι και που επιμελώς έκρυβες είναι συνειδητά είτε όχι.

Να σε ρωτήσω. Έχεις δει την ταινία «οι κυρίες της αυλής»;

Ναι; Ωραία.

Ε λοιπόν, σε μια τέτοια αυλή μεγάλωσα σε μια φτωχογειτονιά στο Περιστέρι.

Ένας της ευρύτερης οικογένειας, κουμπάρος των γονιών μου, ήταν μπουζουξής στην ορχήστρα του Τσιτσάνη. Κάποια απογεύματα, λοιπόν, ερχότανε μαζί με άλλους στην αυλή και προβάρανε τραγούδια. Μεταξύ τους και τραγουδιστές που έγιναν μεγάλοι και τρανοί.

Εμείς, τα παιδιά, τους ακούγαμε, αν και η μάνα μου μας απομάκρυνε για ευνόητους λόγους…

Θυμάμαι που λες, έναν τραγουδιστή, τώρα δεν ζει, που ήταν της παρέας και ο πατέρα μου τον θαύμαζε πολύ. Πίνανε το κρασάκι τους, μιλούσαν για την «παλιοζωή»…

Κάποια στιγμή σταμάτησε να έρχεται. Είχε πάει σε άλλη γειτονιά…

Σταμάτησαν και τα πολλά σούρτα φέρτα στην αυλή, πάλι για ευνόητους λόγους…

Δύσκολα χρόνια.

Κάποια μέρα, ακούω τον πατέρα μου να λέει στη μάνα μου: «Τούλα, είδα τον… στην Πανεπιστημίου και δεν μου μίλησε. Έκανε πως δεν με είδε». «Τώρα μεγαλοπιάστηκε. Τι περίμενες» η απάντησή της.

Γιατί σου τα λέω όλα αυτά; Έλα μου ντε… Ώρες – ώρες δεν «τρώγομαι»…

Εντάξει. Δεν τα είπα τυχαία. Είναι αυτό που λέγαμε πριν, για το εάν αλλάζουμε μεγαλώνοντας ή όχι.

Ο συγκεκριμένος είχε αλλάξει. Ποιες Πρωτομαγιές και ποιές πορείες… Τους λόγους ας τους πουν οι ειδικοί. Δεν θα κάνουμε ψυχανάλυση του καναπέ…

Επανέρχομαι.

Ναι, η Πρωτομαγιά δεν είναι αργία. Είναι απεργία. Και ναι, δεν λέγετε απλά Πρωτομαγιά, αλλά, Εργατική Πρωτομαγιά. Τυχαίο; Διόλου.

Για του λόγου το αληθές, διαβάζουμε: «Την πρώτη Μαΐου γιορτάζεται η μέρα των εργατών. Είναι στην πραγματικότητα η καθιερωμένη γιορτή της εξέγερσης των εργατών του Σικάγου, η οποία αποτέλεσε μια από τις κορυφαίες στιγμές της πάλης των τάξεων στη νεότερη εποχή. Τον Μάιο του 1886 τα εργατικά συνδικάτα στο Σικάγο ξεσηκώθηκαν διεκδικώντας ωράριο εργασίας στις 8 ώρες και καλύτερες συνθήκες εργασίας. Εορτάζεται επίσης και ως μέρα των λουλουδιών και της Άνοιξης. Η μέρα έχει θεσπιστεί ως εργατική απεργία και όλες οι υπηρεσίες και οι επιχειρήσεις παραμένουν κλειστές».

Και μιας και μιλάμε για κείνα τα χρόνια, σου αφιερώνω ένα τραγούδι του 1974, σε στίχους του Νίκου Γκάτσου και μουσική του Σταύρου Ξαρχάκου, που ερμήνευσε η Βίκυ Μοσχολιού. Τίτλος του «νυν και αεί».

Σε φιλώ. 

Πρωτομαγιά
με το σουγιά
χαράξαν το φεγγίτη
και μια βραδιά
σαν τα θεριά
σε πήραν απ’ το σπίτι.

Κι ένα πρωί σε μια γωνιά στην Κοκκινιά
είδα το μπόγια να περνά και το φονιά
γύρευα χρόνια μες στον κόσμο να τον βρω
μα περπατούσε με το χάρο στο πλευρό.

Νυν και αεί
μες στη ζωή
σε είχα αραξοβόλι
μα μιαν αυγή
στη μαύρη γη
σε σώριασε το βόλι.

Κι ένα πρωί σε μια γωνιά στην Κοκκινιά
είδα το μπόγια το ληστή και το φονιά
του `χανε δέσει στο λαιμό του μια τριχιά
και του πατάγαν το κεφάλι σαν οχιά.